10 Mayıs 2020 Pazar

Katman Protokolleri

katmanlar



1         DNS



DNS(Domain Name System, Etki Alanı Adlandırma Sistemi), www.meb.gov.tr gibi internet adreslerinin, IP adreslerine çevrimini sağlar.


2         NSLOOKUP Komutu



Nslookup, IP adresini girerek isim sorgusu ya da internet adresi girerek IP adresi sorgusu yapılmasına yarayan birkomuttur. Bu komutun çalışması, Windows ve Linux sistemlerinde ortaktır.


3         FTP (File Transfer Protocol)



FTP, TCP 20 ve 21 numaralı portlardan hizmet vermektedir. TCP port 20 üzerinden veri transferi gerçekleştirilirken TCP port 21 ise kontrol amaçlı kullanılmaktadır.


4         Aktif FTP



Bu FTP çeşidinde istemci aktif rol alır. Günümüz internet altyapısında çeşitli sorunlara yol açtığı için pasif FTP daha fazla tercih edilmektedir. Aktif FTP’de çıkan sorunlar pasif FTP’nin geliştirilmesini sağlamıştır.


5         Pasif FTP



Pasif FTP, günümüz internet dünyasında kullanılan güvenlik duvarı, NAT cihazları gibi trafikte değişiklik yapan sistemlerden kaynaklanan FTP problemlerini sunucu tarafında halledebilmek için çıkarılmış FTP çeşididir. PasifFTP’de istemci pasif roldedir, sunucu aktif roldedir.


6         TFTP (Trivial File Transfer Protocol)



TFTP (Trivial File Transfer Protocol), FTP’nin temel fonksiyonel şekli olarak ifade edilen basit bir dosya transfer protokolüdür.Basit yapısından dolayı kullanılması esnasında çok az bellek tüketilmektedir. Bu özelliğinden dolayı, yeterli yığın bellek cihazı (massstoragedevice) olmayan yönlendiricilerin önyüklemesinde kullanılır.
Bu protokol UDP üzerinde 69. port kullanılarak uygulanmıştır.TFTP basit ve uygulanması kolay olacak şekilde tasarlanmıştır ve bu nedenle çoğu FTP özelliğinden yoksundur.TFTP sadece dosya alma ve gönderme işlemlerini yapar.Dizinleri listelemez ve şu anda kullanıcı kimlik doğrulaması için bir kural yoktur.


7         HTTP ve HTTPS



Verilerin güvenliğini sağlamak amacıyla güvenli taşıma protokolü olan HTTPS kullanılır. HTTPS istekleri,443 numaralı portu kullanır.


8         SMTP



SMTP (Simple Mail Transfer Protocol), bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Sadece e-posta yollamak için kullanılan bu protokolde basitçe, istemci bilgisayar SMTP sunucusuna bağlanarak gerekli kimlik bilgilerini gönderir, sunucunun onay vermesi halinde gerekli e-postayı sunucuya iletir ve bağlantıyı sonlandırır.
E-posta almak için POP3 ya da IMAP protokolü kullanılır.
25 numaralı port SMTP sunucusu için ayrılmıştır.


9         POP3



POP3 (Port Office Protocol 3), istemciye gönderilmiş olan e-postaları istemcinin bilgisayarına indirmeye yarayan bir protokoldür. Bu protokol kimlik doğrulaması gerektirdiği için kullanıcı adı ve parola, istemcinin kullandığı yazılımın ilgili alanlarına girilmesi gerekir.
Varsayılan olarak iletiler istemci tarafından erişildikten sonra sunucuda tutulmaz. İstemciler, 110 numaralı port ile POP3 sunucularıyla iletişim kurar.


10    IMAP4



IMAP (Internet Message Access Protocol), e-posta almak için kullanılan bir protokoldür.
IMAP istemcilerini destekleyen bir sunucu, kullanıcılarına adreslenen iletileri alır ve depolar. Ancak bu sunucu, iletileri kullanıcı silmediği sürece sunucudaki posta kutularında tutar. En güncel IMAP sürümü, 143 numaralı porttan istemci isteklerini dinleyen IMAP4’tür.


11    DHCP

internet

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), sistemdeki bilgisayarlara IP adreslerini ve buna ek olarak değişik parametreleri (Alt Ağ Maskesi, Varsayılan Ağ Geçidi, DNS Sunucusu gibi) atamak için kullanılan servistir.DHCP’nin temel özelliği, sistemi kuran kişilerin tek tek tüm makineleri gezip aynı veya benzer parametreleri defalarca eliyle girmesini engellemek,böylece zaman kazanmak ve sistem yöneticisinin işini kolaylaştırmaktır.


11.1   DHCP Discover



istemci bilgisayar ilk defa açıldığında öncelikle tüm ağa DHCP discovermesajını yollar. Bu mesajın içeriği, “Sistemde herhangi bir DHCP sunucu bulunuyor mu? Eğer var ise bir IP adresi istiyorum.” olarak özetlenebilir.


11.2   DHCP Offer



DHCP istemci tarafından sisteme atılan yayın paketi(broadcastpacket), DHCP sunucu tarafından alınır.IP veritabanı sorgulanır,istemciye verilecek IP adresi ve kira süresi belirlenir. Sunucudan çıkan isteğin onaylanması için istemciye bu belirlenen bilgiler geri yollanır.


11.3   DHCP Request


DHCP offer mesajını alan DHCP istemci, kendisine tahsis edilmiş IP adresini kiraladığına dair sunucuya bir yayın mesajı yollar. Eğer DHCP istemci birden fazla DHCP offer mesajı almış ise ikinci bir broadcast mesajı daha yollar ve diğer DHCP sunuculara artık bir IP adresine sahip olduğunu belirtir.


11.4   DHCP Acknowledgement



DHCP request mesajını alan DHCP sunucu artık DHCP istemci için gerekli kayıtları gerçekleştirip ona gerekli olan IP,ağ maskesi,DNS adres veya adreslerini yollayacaktır.


12    TELNET



Telnet, internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir sunucuya, uzaktaki başka bir bilgisayardan bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir
Telnet 23 numaralı portu kullanmaktadır.
Telnet güvensiz bir protokoldür. Tüm veriler, şifrelenmemiş olarak gönderilir. Bu yüzden telnet oturumundan, sniffer(koklayıcı) programları yardımıyla kolaylıkla önemli bilgilere ulaşılabilir.

13    SSH

SSH, telnet gibi ağ üzerindeki bir sunucuya, uzakta bulunan bir başka bilgisayardan bağlantı sağlayan bir protokoldür. SSH açık haliyle “Secure Shell” yani güvenli kabuk anlamına gelir. Telnet’te, kullanıcı şifreleri dahil tüm iletişim açık yani şifrelenmeden gerçekleştirilirken SSH güvensiz makineler arasındaki iletişimi, güçlü bir kripto yöntemiyle şifreler.
SSH ile bağlantının gerçekleştirilebilmesi için Telnet ile bağlantıda olduğu gibi bağlanılmak istenen sunucu makinede bir kullanıcı hesabının ve kullanıcı şifresinin bulunması gereklidir. SSH, 22 numaralı portu kullanır.


14    SNMP



katman

SNMP (Simple Network Management Protocol), ağ cihazlarının yönetimini ve izlenmesini kolaylaştıran bir uygulama katmanı protokolüdür. Bu protokol sayesinde ağdaki hemen her türlü cihaz izlenebilir hatta yapılandırmaları değiştirilebilir. SNMP, TCP/IP protokol kümesinin bir bileşenidir ve bir uygulama katmanı protokolü, veri tabanı şeması, veri nesneleri gibi standartlar barındırır.


14.1   NMS (Network Management System



Yönetici tarafında çalışan SNMP yazılımıdır.


14.2   Agent



Yönetilen cihaz tarafında çalışan yazılımdır.


14.3   MIB (Management Information Base)



Her cihazın yerelinde bulunan, cihazdaki agent tarafından erişim sağlanan ve cihazla ilgili bilgileri bulunduran bir veri tabanıdır.

SNMP’nin çalışma mekanizması istek gönderme ve isteğe cevap alma şeklindedir ve bunun için taşıma katmanında kullandığı protokol UDP’dir. NMS istekleri herhangi bir portundan Agent’ın 161. portuna gönderir.

SNMP sayesinde bir cihazdan bilgi alınabileceği gibi cihazdaki bilgi değiştirilebilir ve cihazda yeni bir yapılandırma uygulanabilir. Örneğin cihaz baştan başlatılabilir, cihaza bir yapılandırma dosyası gönderilebilir ya da cihazdan alınabilir

.

15    UDP ve TCP hangi OSI katmanında yer alır? Aralarındaki Farklar ?



15.1   . Taşıma Katmanı



Taşıma katmanı üst katmanlardan gelen veriyi ağ paketi boyutunda parçalara böler. TCP, UDP, SPX protokolleri bu katmanda çalışır. Bu protokoller hata kontrolü gibi görevleri de yerine getirir.
Bu katmanda veriler kesim (segment) halinde taşınır.
Taşıma katmanı üst katmanlara taşıma servisi sağlar ayrıca ağın servis kalitesini artırır (QoS – Quality of Service).
Taşıma katmanı verinin uçtan uca iletimini sağlar. Verinin hata kontrolü ve zamanında ulaşıp ulaşmadığı kontrol edilir. Taşıma katmanı ayrıca veriyi üst katmanlara taşıma görevi yapar


15.2   Farklar


  •      TCP veri aktarımı için güvenlidir fakat UDP ‘ye göre daha yavaştır. TCP ‘de paketlerin karşı tarafa ulaşıp ulaşmadığı kontrol edilir.

  •     TCP, gönderilen veriler için özel bir paketi gönderir. Bu paket, gelmiş olan paketlerden hangi byte’a kadar olan kısmının doğru olarak alındığını gösterir. Gönderen taraf, kabul gelmediği sürece paketi arka arkaya birkaç kez yollar (belli bir süre sonra da pes eder)


  •        UDP  Daha çok ses ve video paketlerinin gönderiminde kullanılır. TCP ‘ye göre hızlıdır fakat güvenli değildir. Örneğin internet üzerinden canlı yayın uygulamaları, video görüntüleri UDP ile aktarılır.
Disqus Yorumları Yükle

0 yorum